Aksiyal Fan Nedir?
Aksiyel fan, içinden bıçakların döndüğü şafta paralel olarakhavanın aksiyel bir yönde akmasına neden olan bir fan türüdür. Giriş ve çıkıştaakış aksiyeldir. Bir eksen etrafında dönen pervaneler havayı bu eksene paralelolarak çeker ve havayı aynı yönde dışarıya iter. Fan, bir basınç farkı oluşturarak, fan boyunca bir akışaneden olacak şekilde kuvvet üretmek üzere tasarlanmıştır. Aksiyal fanlar, yüksek akış hızına sahip havaakımı oluşturur, bu da büyük miktarda hava akımı yaratır. Ancak, oluşturduklarıhava akımları düşük basınçtadır.
KULLANIM ALANLARI
- Küçük ve orta ölçekli mekanlarda:
- Banyo, tuvalet, mutfak, kiler, çamaşır odası, garaj, işyeri vb. yerlerin havalandırılması için uygundur.
- Özellikle direkt olarak cama montajlanarak kullanılmak üzere imal edilmiştir.
Kullanım Alanları
- Büyük ve orta ölçekli mekanlarda
- Mutfak, banyo, ofis, kiler, garaj gibi yerlerin havalandırılması için uygundur
- özellikle direkt bağlantı yaparak (bağlantı borusu kullanmadan) içerideki kötü ve kirli havanın tahliyesinde kullanılmak üzere üretilmiştir
Özellikleri
- Estetik arka panjur sayesinde, aspiratör kullanılmadığında dışarıdan içeriye gelebilecek toz, kötü koku, nem soğuk vb. etkenlere karşı en iyi koruma sağlanır.
- Aspiratörün kordonlu arka kapağı kapatıldığında otomatik olarak duracak ve açıldığında ise otomatik olarak çalışacak şekilde tasarlanmıştır
- Toza maruz kalan ön kapak, gövde ve pervane silinerek kolay temizlik sağlanır.
- Optimim motor ve gövde tasarımı ile ses seviyesi en alt yüzeye indirgenmiştir.
- Kendi kendini yağlayan motor yatakları sessiz ve uzun ömürlü performans sağlamaktadır.
- pencerelere rahatlıkla bağlantı yapılabilir.
- Su sıçramasına karşı IPX4 korumaya sahiptir.
Kullanım Seçenekleri
- Açma kapama işlevini gören kordonlu kapak sayesinde manuel olarak ayarlanabilir.
- Zaman geçikmeli elektronik kart ile aspiratör kapatıldıktan sonra istenen sürede çalışıp otomatik duracak şekilde ayarlanabilir.
- Sıcak ortamlarda motorun aşınmasına karşı termik korumalıdır.
Aksiyel Fan Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Fan Seçimi Yapılırken 4 parametreye dikkat edilmelidir;
- İhtiyaç Duyulan Hava Debisi
- Basınç Kayıpları
- Kabul edilebilir ses seviyesi
- Elektriksel güç bağlantı tipi
Havalandırması yapılacak ortam için gereksimi duyulacak hava değişimi; ortamın kullanım amacı, içindeki canlıların ve eşyaların sayıları ve aktiviteleri ile ilgilidir. Yan tabloda farklı ortamlar için gerekli hava değişim kat sayıları verilmiştir.
ORTAM
|
HAVA DEĞİŞİM KATSAYISI
|
Derslikler
|
5-7
|
Kütüphaneler
|
4-5
|
Ev tipi mutfaklar
|
15-25
|
Banyolar
|
5-7
|
Ev tipi wc’ler
|
4-5
|
Genel wc’ler
|
8-15
|
Toplantı salonları
|
6-8
|
Ofisler
|
4-8
|
Giysi değişim odaları
|
6-8
|
Aktiviteye bağlı olarak yaşam ve çalışma alanlarında kişi başına düşen hava miktarları,gereksinim duyulan hava debisi belirlemek için yardımcı olabilir.
Normal Aktivite (Sigarasız) |
29 m3 / saat |
Normal Altivite (Sigaralı) |
58 m3 / saat |
Hafif Aktivite |
45 m3 / saat |
Ağır Aktivite |
60 m3 / saat |
Yukarıda verilen bilgiler doğrultusunda ihtiyaç duyulan hava debisi şu şekilde belirlenir.
- Q [ m3 / saat ] = Hava değişim katsayısı (1 saat) * Ortam hacmi (m3 )
Veya
- Q [ m3 / saat ] = Kişi sayısı * kişi başına gereksinim duyulan hava debisi
Ortamda gereksinim duyulan hava debsini belirledikten sonra uygun kanal tasarımı (ses ve hava hızı kritetrleri dikkate alınarak) yapılmalı ve basınç kayıpları hesaplanmalıdır. Fanın çalışacağı ortama bağlı olarak fan tipine (aksiyal, radyal, çatı, duman tahliye vb) karar verilmeli ve belirlenmiş olan debi-statik basınç ikilisine göre uygun fan eğri üzerinden seçilmelidir.Kısaca yukarıda yazanları ve tablodakileri örnekle anlatacak olursak;Bir ofiste 5 kişi çalışmaktadır tavan yüksekliği 2,6 metre taban alanı ise 50 m2 ise 2,6*50=130 m3hacme sahiptir. Hava değişim katsayı tablosunda ofis için verilen değer 4-8 di. Ortama 5 olarak ele alalım. 130*5=650 m3 /h hava ihtiyacı olur. Ofiste normal aktive ile çalışıldığını kabul edersek 5 kişi * 29 m3 = 145 m3 hava ihtiyacı çalışanlar için toplamda 650 + 145 =795 m3 / saat hava ihtiyacı doğar.
Fan seçimide bu debi ihtiyacına göre yapılır.
Debi hesaplamalarını yaptıktan sonra fanın montajının yapılacağı alan belirlemeli. Fan nereye takılacak? Tavana, duvara, bacaya yada havalandırma borusuna gibi. Diğer bir hususta fana bağlanacak olan elektriğin voltajı. Örneğimizde ofis baz aldığımız için oradan ilerleyelim. Fanlar genellikle ofislerde duvara ya da cama monte edilir. Ev tipi elektrik kullanıcaksa monofaze bir fan tercih edilmelidir. Endüstriyel bir alanda kullanılacaksa da trifaze (380 Volt) elektrik ile çalışan bir fan kullanılmalıdır.