Aksiyel Fan Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Fan Seçimi Yapılırken 4 parametreye dikkat edilmelidir;
- İhtiyaç Duyulan Hava Debisi
- Basınç Kayıpları
- Kabul edilebilir ses seviyesi
- Elektriksel güç bağlantı tipi
Havalandırması yapılacak ortam için gereksimi duyulacak hava değişimi; ortamın kullanım amacı, içindeki canlıların ve eşyaların sayıları ve aktiviteleri ile ilgilidir. Yan tabloda farklı ortamlar için gerekli hava değişim kat sayıları verilmiştir.
|
ORTAM
|
HAVA DEĞİŞİM KATSAYISI
|
|
Derslikler
|
5-7
|
|
Kütüphaneler
|
4-5
|
|
Ev tipi mutfaklar
|
15-25
|
|
Banyolar
|
5-7
|
|
Ev tipi wc’ler
|
4-5
|
|
Genel wc’ler
|
8-15
|
|
Toplantı salonları
|
6-8
|
|
Ofisler
|
4-8
|
|
Giysi değişim odaları
|
6-8
|
Aktiviteye bağlı olarak yaşam ve çalışma alanlarında kişi başına düşen hava miktarları,gereksinim duyulan hava debisi belirlemek için yardımcı olabilir.
| Normal Aktivite (Sigarasız) |
29 m3 / saat
|
| Normal Altivite (Sigaralı) |
58 m3 / saat |
| Hafif Aktivite |
45 m3 / saat |
| Ağır Aktivite |
60 m3 / saat |
Yukarıda verilen bilgiler doğrultusunda ihtiyaç duyulan hava debisi şu şekilde belirlenir.
- Q [ m3 / saat ] = Hava değişim katsayısı (1 saat) * Ortam hacmi (m3 )
Veya
- Q [ m3 / saat ] = Kişi sayısı * kişi başına gereksinim duyulan hava debisi
Ortamda gereksinim duyulan hava debsini belirledikten sonra uygun kanal tasarımı (ses ve hava hızı kritetrleri dikkate alınarak) yapılmalı ve basınç kayıpları hesaplanmalıdır. Fanın çalışacağı ortama bağlı olarak fan tipine (aksiyal, radyal, çatı, duman tahliye vb) karar verilmeli ve belirlenmiş olan debi-statik basınç ikilisine göre uygun fan eğri üzerinden seçilmelidir.Kısaca yukarıda yazanları ve tablodakileri örnekle anlatacak olursak;Bir ofiste 5 kişi çalışmaktadır tavan yüksekliği 2,6 metre taban alanı ise 50 m2 ise 2,6*50=130 m3hacme sahiptir. Hava değişim katsayı tablosunda ofis için verilen değer 4-8 di. Ortama 5 olarak ele alalım. 130*5=650 m3 /h hava ihtiyacı olur. Ofiste normal aktive ile çalışıldığını kabul edersek 5 kişi * 29 m3 = 145 m3 hava ihtiyacı çalışanlar için toplamda 650 + 145 =795 m3 / saat hava ihtiyacı doğar.
Fan seçimide bu debi ihtiyacına göre yapılır.
Debi hesaplamalarını yaptıktan sonra fanın montajının yapılacağı alan belirlemeli. Fan nereye takılacak? Tavana, duvara, bacaya yada havalandırma borusuna gibi. Diğer bir hususta fana bağlanacak olan elektriğin voltajı. Örneğimizde ofis baz aldığımız için oradan ilerleyelim. Fanlar genellikle ofislerde duvara ya da cama monte edilir. Ev tipi elektrik kullanıcaksa monofaze bir fan tercih edilmelidir. Endüstriyel bir alanda kullanılacaksa da trifaze (380 Volt) elektrik ile çalışan bir fan kullanılmalıdır.
